Sex Politics 1.2

Ο Αλέξανδρος ο Αφροδισιεύς θεωρούσε ανθρώπους μόνο τους άνδρες. Ο ρήτορας Αριστείδης θεωρούσε πως η γυναίκα είναι από κάθε άποψη ατελέστερη από τον άνδρα. Ο Αριστοτέλης την έβλεπε ως ατελή οργανισμό, ως ημιτελή, ανολοκλήρωτο άνθρωπο. Ο Φίλων έλεγε ότι από τη φύση της είναι υποτακτική και «προορισμένη μάλλον για να πάσχει παρά να ενεργεί». Ο Πλάτων βάζει τον Σωκράτη να διερωτηθεί ποιος είναι γενικά πιο λογικός, ο άνδρας ή η γυναίκα, και φυσικά η απάντηση είναι υπέρ του άνδρα. Ο Πλάτων επίσης θεωρεί το γυναικείο φύλο ασθενέστερο και πολύ πιο επίβουλο από το ανδρικό. Από αυτό ο γιατρός Ιπποκράτης συμπεραίνει: «Η γυναίκα χρειάζεται έναν σωφρονιστή, γιατί από τη φύση της έχει μέσα της την αχαλινωσία, που, αν δεν ξεριζώνεται κάθε μέρα σαν τα δένδρα, θα φουντώσει σαν αγριοβότανο». Παρόμοια και ο κωμωδιογράφος Πλάτων χαρακτηρίζει τη γυναίκα «κολασμένη και αχαλίνωτη ψυχή». Οι φυσιογνώμονες, που ισχυρίζονταν πως μπορούσαν να διαβάσουν το χαρακτήρα του κάθε ανθρώπου από το πρόσωπό του, τ...

Οι περισσότεροι αστοί ιστορικοί αποσιωπούν σε πόσο μεγάλο βαθμό η πατριαρχική αντίληψη για τη γυναίκα είναι σφραγισμένη, ως τις μέρες μας, από την πρωτοϊστορία των Ελλήνων.   Η σχέση ανάμεσα σε ένα κατακτητικό στίφος και τις γυναίκες του κατακτημένου λαού δηλητηριάζεται σχεδόν πάντα από την αμοιβαία περιφρόνηση. Όταν οι βιασμοί αποτελούν κανόνα, δεν μ πορούμε βέβαια να ελπίζουμε ότι θα συναντήσουμε αμοιβαία κατανόηση ή αμοιβαίο σεβασμό. Όταν όμως οι Έλληνες εισέβαλαν στη Βαλκανική χερσόνησο και κακοποίησαν τις γυναίκες των γεωργικών λαών, προστέθηκε και άλλος ένας επιβαρυντικός παράγοντας: έκαναν τις γυναίκες σκλάβες. Αναφέραμε ήδη ότι η αδυναμία του πατριαρχικού Έλληνα να δει τη γυναίκα ως ισάξιο πλάσμα θα πρέπει να ξεκινά από αυτόν τον τραυματικό εξευτελισμό. Από την άλλη μεριά, οι αιώνες της νομαδικής ζωής, της συμβίωσης ανδρών με άνδρες, άφηναν και αυτοί τα ίχνη τους. Οι αρετές που χάρισαν σε αυτούς τους νομάδες επιτυχίες κατά την κρίσιμη φάση της ιστορίας τους ήταν ...

Το ρωμαϊκό δίκαιο ήταν ταξικό δίκαιο. Ο φοιτητής της νομικής που μαθαίνει ότι στην αρχαία Ρώμη υπήρχαν τέσσερις διαφορετικές μορφές γάμου, τα χάνει με αυτό το ανεξήγητο φαινόμενο, ώσπου να ανακαλύψει – πράγμα όμως που δεν αναφέρεται σε κανένα αστικό εγχειρίδιο για το ρωμαϊκό δίκαιο – ότι καθεμιά από αυτές τις τέσσερις μορφές ήταν ένα σύνολο από γαμήλια έθιμα που γ εννήθηκαν μέσα σε μια ορισμένη τάξη, υιοθετήθηκαν στο πέρασμα των αιώνων από άλλες τάξεις και έτσι συγκαλύφθηκε η ταξική τους προέλευση.   Ως τον 5ο αιώνα π.Χ., ο γάμος στη Ρώμη ήταν έγκυρος μόνο αν γινόταν ανάμεσα σε μέλη της άρχουσας τάξης. Για ένα πατρίκιο, οι γάμοι με μέλη κατώτερων τάξεων ήταν κάτι αδιανόητο, γιατί οι τάξεις αυτές δεν εκπλήρωναν καμία από τις τρεις απαραίτητες προϋποθέσεις: να έχουν γη, γενεαλογικό δένδρο και προστάτιδα θεότητα. Αυτό απέκλειε το γάμο από έρωτα, και μάλιστα όχι μόνο ανάμεσα σε πατρίκιους και πληβείους, αλλά και ανάμεσα σε μέλη της ίδιας της πατρικιακής τάξης. Γιατί, σύμφωνα με τη...

(α) {Υστερικά υποκείμενα} - Μερικές φορές πλήθη από αυτά - που θα μπορούσαν να φανταστούν οτιδήποτε και να κατηγορήσουν οποιονδήποτε, συμπεριλαμβανομένων των ίδιων. Ένα τυπικό βασανιστήριο για αυτούς τους ανθρώπους ήταν η κατάποση βελόνων και άλλον παρεμφερών αντικειμένων, κάποια από τα οποία εξέρχονταν από τις  άλλες εισόδους/εξόδους του σώματος. Τούτο και μόνο ήταν ένα αρκετά δυνατό αποδεικτικό στοιχείο σχετικά με την διαβολική τους φύση. Ήταν συχνό πολλά από τα άτομα αυτά να υπέφεραν από επιληψία ή/και καταληψία, η οποία μερικές φορές συνοδεύεται από μια περίεργη αναισθησία στον πόνο, είναι γνωστό σύμπτωμα στην υστερία, και το οποία παρατηρούνταν από τους βασανιστές – και το χρησιμοποιούσαν για να αποκρύψουν τις νευρικές ασθένειες γενικά. (β) {Σοφές γυναίκες} Μαίες, γιατροί (καλές και κακές), οι οποίες μπορεί, σύμφωνα με τα έθιμα της εποχής στην οποία, όπως μεταξύ των άγριων, η μαγεία και η ιατρική αναμίχθηκαν αναπόσπαστα, αυτές να καταφεύγουν σε φυλαχτά (όπως εξακολου...

Η Marie Delcourt , στο βιβλίο της Pericles (Παρίσι, 1939, σ. 77), γράφει: «Κανένας δεν θα κατηγορούσε τον Περικλή αν είχε ερωτικές σχέσεις με αγόρια ή μεταχειριζόταν ωμά τη γυναίκα του. Αλλά ο κόσμος το θεωρούσε σκάνδαλο ότι αντιμετώπιζε τη δεύτερη γυναίκα του ως ανθρώπινο πλάσμα, την είχε στα δικά του δώματα αντί να την κλείνει στο γυναικωνίτη και, σαν ν α μην έφταναν όλα αυτά, περίμενε από τους φίλους του που τον επισκέπτονταν να φέρουν μαζί τους και τις γυναίκες τους!» Έχει ετυμολογικό ενδιαφέρον ότι η λέξη γυνή σημαίνει κατά βάση «αυτή που γεννάει». Γιατί ο Έλληνας της πατριαρχικής εποχής έβλεπε στη γυναίκα πάνω από όλα την μητέρα των γιών του και, αν την εκτιμούσε για κάποιο λόγο, ήταν μόνο επειδή διαιώνιζε το γένος του. Τη σεξουαλική του εξάρτηση από αυτή την θεωρούσε συχνά ντροπή. Σπάνια ακούμε ευχαριστίες για την εκπλήρωση των σεξουαλικών επιθυμιών του. Συχνότερα διαβάζουμε εκφράσεις ευγνωμοσύνης για ένα νοικοκυρεμένο σπίτι. Αλλά γενικά ίσχυε η αρχή ότι η γυναίκα ήταν τ...

Η ανάπτυξη της βιοτεχνίας ενίσχυσε τις δουλοκτητικές τάξεις που ασχολούνταν με τις πρακτικές τέχνες και το εμπόριο: τους ιδιοκτήτες των λιμενικών και αποθηκευτικών εγκαταστάσεων, τους πλοιοκτήτες, τους μεγαλέμπορους, τους χρηματοδανειστές. Στις μεγάλες εμπορικές πόλεις κάθονταν πίσω από τα τραπέζια ο ι τραπεζίτες, δηλαδή οι αργυραμοιβοί και τοκογλύφοι, που ασχολούνταν με τα τραπεζικά και ασφαλιστικά ζητήματα. Δέχονταν χρήματα για τρέχοντες λογαριασμούς, διεκπεραίωναν εμβάσματα, αναλάμβαναν εντολές πληρωμής κάθε είδους, ασφάλιζαν τα φορτία των πλοίων, δάνειζαν χρήματα. Τα επιτόκια ήταν υψηλά, από το 18% έως 36%. Η Αθήνα έκανε εισαγωγές σιτηρών, ζώων, παστού κρέατος, μπαχαρικών και εξήγε λάδι, σταφύλια, μέλι, μελόπιτες, υφαντά, κεραμικά προϊόντα, μεταλλικά είδη, ασήμι, μόλυβδο και μάρμαρο. Το εξωτερικό εμπόριο άφηνε τεράστια κέρδη, μέχρι 100% για κάθε φορτίο πλοίου. Ήδη τον 5ο αιώνα π.Χ. είχε αναπτυχθεί στην Αθήνα το διαμετακομιστικό εμπόριο, δηλαδή τα εμπορεύματα στέλνοντ...

Ποιες ήταν λοιπόν οι μάγισσες και ποια τα «εγκλήματά» τους βάση των οποίων ξεκίνησε η τόσο φαύλη καταπίεση τους από την άρχουσα τάξη; Αναμφισβήτητα, κατά τη διάρκεια του κυνηγιού της μάγισσας, η κατηγορία της "μαγείας" ήρθε για να καλύψει μια πληθώρα αμαρτιών που κυμαίνονται από την πολιτική ανατροπή και τις θρησκευτικές αιρέσεις ως την λαγνεία και τη βλασφημία. Ωστόσο, τρεις κεντρικές κατηγορίες  εμφανίζονται επανειλημμένα στην ιστορία της μαγείας [witchcraft] σε ολόκληρη τη Βόρεια Ευρώπη: Πρώτον, οι μάγισσες κατηγορούνται για κάθε πιθανό σεξουαλικό έγκλημα κατά των ανδρών. Πολύ απλά, «κατηγορούνται» για τη γυναικεία σεξουαλικότητα! Δεύτερον, κατηγορούνται για σύσταση οργάνωσης. Τρίτον, κατηγορούνται ότι έχουν μαγικές δυνάμεις που επηρεάζουν την υγεία – μπορούν να βλάψουν, αλλά και να θεραπεύσουν. Συχνά κατηγορήθηκαν ειδικά για την κατοχή ιατρικών και μαιευτικών δεξιοτήτων. Πρώτα απ’ όλα ας εξετάσουμε την κατηγορία των σεξουαλικών εγκλημάτων. Η μεσαιωνική Καθολική Εκκ...

Όλοι οι Ρωμαίοι συγγραφείς που ασχολήθηκαν με το θέμα του αυνανισμού συμφωνούν ότι ο Ρωμαίος αυνανιζόταν πάντα με το αριστερό χέρι. Γι’ αυτό οι εκφράσεις sinistra manus (αριστερό χέρι) και pellex laeva (αριστερή γκόμενα) σήμαιναν στην ιδιωματική γλώσσα «αυνανίστρα». Γιατί όμως το αριστερό χέρι; Κανένας Ρωμαίος συγγραφέας και κανένας σύγχρονος ερευνητής δεν μας δίνει απάντηση σε αυτό. Ο Bachofen όμως λέει, αναφορικά με κάποιο άλλο ζήτημα: «Η πρώτη παρατήρηση που επιβεβαιώνει πόσο συνεπής ήταν η γυναικοκρατική λογική αναφέρεται στην προτίμηση της αριστερής και όχι της δεξιάς πλευράς. Το ‘αριστερά’ ανήκει στη θηλυκή, παθητική φύση, το ‘δεξιά’ στην αρσενική, ενεργητική. Ο ρόλος που έπαιζε το αριστερό χέρι της Ίσιδας στη χώρα του Νείλου (μια γεωγραφική περιοχή όπου υπερίσχυε το μητρικό δίκαιο) αρκεί για να φανερώσει αυτή τη συνάφεια. Υπάρχουν όμως και πάμπολλα άλλα γεγονότα που αποδείχνουν τη σπουδαιότητα της, την παγκοσμιότητα της, τον αρχέγονο χαρακτήρα της και την ανεξαρτησία τη...

Μετά την εκπορθηση μιας πόλης οι γυναίκες έβγαιναν στο σφυρί. Έτσι η σκλάβα γινόταν εμπόρευμα. Στον Αίαντα του Σοφοκλή οι Έλληνες, ταξιδεύοντας στην Λήμνο, αγοράζουν κρασί και το πληρώνουν με σκλάβες. Το μεγαλύτερο δουλεμπορικό κέντρο για σκλάβες ήταν η Δήλος, όπου ο αριθμός των γυναικών που έβγαιναν για πούλημα ξεπερνούσε ακόμα και τον αντίστοιχο στην αγορά της Αθήνας. Και στις δύο αγορές οι αγοραπωλησίες γίνονταν σαν να επρόκειτο για μοσχάρια ή άλογα. Οι υποψήφιοι αγοραστές ψαχούλευαν τα κορίτσια ανάμεσα στα σκέλια για να εξετάσουν αν ήταν παρθένες, έπιαναν τα στήθη τους για να δουν πόσο σφιχτά ήταν, τους άνοιγαν το στόμα για να δουν αν είχαν όλα τα δόντια ζητούσαν από τους δουλέμπορους πιστοποιητικά ότι το εμπόρευμα είναι υγιές και ότι μπορεί να επιστραφεί σε περίπτωση που διαπιστωθούν εκ των υστέρων ελαττώματα. Από τη στιγμή που ο άνδρας αγόραζε το εμπόρευμα του, μπορούσε να το κάνει ότι ήθελε. Έχουν γραφτεί πολλά για την σεξουαλική εξαχρείωση που προκαλούσε η δουλεία. Εδώ, θα...

A primitive and very subtle form of capitalism where the female body was being used by the patriarchal market as a common reproductive machine The Nuzi texts are ancient documents found during an excavation of Nuzi, an ancient Mesopotamian ci ty southwest of Kirkuk in modern Al Ta'amim Governorate of Iraq, located near the Tigris river. The site consists of one medium-sized multiperiod tell and two small single period mounds. The texts are mainly legal and business documents. The Nuzi tablets, coming from private archives, consist of documents relating to marriage, adoption, inheritance and business of many kinds. From these documents we get an intimate view of woman's life and status in Nuzi personal and family records. They embrace all sorts of They have also been viewed as evidence for the age and veracity of certain parts of the Old Testament, especially of the Patriarchal age, but this is no longer widely accepted. The status of the Nuzi woman as sister...

Μέχρι την προχωριμένη νεολιθική επόχη (έτος ≤ 2000 πΧ) όπου η επιβίωση των κοινοτήτων στηριζόταν ακόμα στην τροφοσυλλογή και τη γεωργία υπήρχε κοινοκτημοσύνη του εδάφους η οποία κατά κάποιο τρόπο ένωνε τις γεωργικές φυλές σε συνεκτικές κοινότητες με απόλυτη ισότητα μεταξύ των μελών τους. Αντίθετα η κοινοκτημοσύνη του κοπαδιού αφορούσε κάτι που μπορούσε να πολλαπλασι αστεί από μόνο του, και αυτή η ανακάλυψη οδήγησε αργά ή γρήγορα όλους τους ποιμενικούς λαούς στη σκέψη ότι μπορεί κανείς να αποκτήσει κάτι με άλλα μέσα εκτός από τη δική του εργασία. Η πατριαρχική δομή του γένους, που είχε προκύψει πολύ νωρίς από την υπεροχή του άνδρα ως παραγωγού τροφής, υπέβαλλέ στον πατέρα τη σκέψη να φροντίζει τους γιούς του (που με την πατρογραμμική γενεαλογία άνηκαν στο δικό του γένος) ακόμα και μετά το θάνατό του. Η κτηνοτροφία γεννάει πολύ πιο εύκολα από όσο η γεωργία την ιδέα της επίδοσης. Ταυτόχρονα, όμως, η κτηνοτροφία γεννάει πολύ ευκολότερα την ιδέα της κληροδοσίας, γιατί ένα χωράφι δεν μπο...

Οι μόνοι άνθρωποι που ο έλληνας μπορούσε να θεωρήσει ισότιμους του ήταν άνδρες, και το προτέρημα που είψε βοηθήσει τους προγόνους του να θριαμβεύσουν πάνω στους παλιούς γεωργικούς λαούς του Αιγαίου ήταν τα νιάτα. Ήταν φυσικό λοιπόν να γίνει το νεανικό ανδρικό σώμα όχι μόνο σεξουαλικό, παρά και αισθητικό ιδεώδες. Το ιδεώδε ς αυτό ήταν ένας άτριχος, σχεδόν κοριτσίστικός τύπος άνδρα, ένα είδος ερμαφρόφιτου, αλλά ένα συγκεκριμένο είδος ερμαφρόδιτου: ΠΟΤΕ ΕΝΑΣ ΑΝΔΡΑΣ ΜΕ ΑΙΔΟΙΟ ΠΑΡΑ ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΠΕΟΣ. Είναι αδύνατο να καταλάβουμε την αρχαία ελληνική τέχνη άν δεν τη δούμε ως προσπάθεια να δωθεί λύση σε αυτό το πρόβλημα. Στην ιστορία της τέχνης του Αιγαίου, όταν βλέπουμε να εξαιρούνται οι διαφορές ανάμεσα στον άνδρα και τη γυναίκα (όπως π.χ. στις πρώιμες μορφές της κυκλαδίκής και μινωικής τέχνης), μπορούμε να αποφανθούμε με βεβαιώτητα ότι δεν έχουμε να κάνουμε με ελληνικές, παρά με «ελλαδικές», «σημιτικές», οπωσδήποτε όχι πατριαρχικές καλλιτεχνικές μορφές. Η τέχνη των ελλήνων εκδηλώνει α...